Trong vận hành bếp lạnh, quầy bar hoặc cửa hàng F&B, máy làm đá là thiết bị hoạt động liên tục gần như 24/7. Nhưng ít ai biết rằng máy làm đá rất dễ bám cặn, nhiễm khuẩn nếu không được vệ sinh đúng cách. Chỉ một lớp cặn mỏng trong khoang làm lạnh cũng khiến đá chứa tạp chất, chảy nhanh, kém tinh khiết; nghiêm trọng hơn có thể gây tắc đường nước, hỏng block, tăng điện năng tiêu thụ.\
Bạn chỉ cần 15 phút mỗi ngày để duy trì máy ở trạng thái sạch – ổn định – cho đá chất lượng. Bài viết dưới đây hướng dẫn quy trình vệ sinh máy làm đá nhanh, đúng chuẩn kỹ thuật, áp dụng cho hầu hết các dòng máy làm đá quán cafe, nhà hàng, khách sạn, xưởng chế biến F&B.
Vì sao phải vệ sinh máy làm đá mỗi ngày?
Máy làm đá hoạt động theo chu kỳ: lấy nước – làm lạnh – đóng băng – xả đá. Trong quá trình đó, nhiều yếu tố khiến máy bị nhiễm bẩn:
Nguồn nước chứa cặn đá vôi
Nước máy hoặc nước giếng khoan ở nhiều khu vực có nồng độ khoáng cao khiến:
- Bám lớp đá vôi lên dàn lạnh
- Gây rỗ bề mặt tấm làm lạnh
- Tăng thời gian làm đá
- Giảm 10 – 20% năng suất mỗi ngày
Vi khuẩn tích tụ trong thùng chứa đá: Thùng chứa đá là môi trường ẩm, dễ sinh vi khuẩn E.Coli, nấm mốc nếu không lau rửa thường xuyên.
Không khí mang bụi và dầu mỡ: Máy làm đá đặt gần khu bếp chiên rán sẽ bị bám dầu mỡ vào lưới tản nhiệt → block nóng → máy làm đá chậm hoặc dừng.
Ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng đá
Một chiếc máy làm đá bị bẩn sẽ tạo ra đá:
- Có màu đục
- Có mùi lạ
- Mau tan
- Chứa cặn khoáng gây khó chịu khi uống
Đối với quán cafe, trà sữa và nhà hàng, đá tinh khiết quyết định 50% trải nghiệm khách hàng. Do vậy, vệ sinh máy làm đá là bước bắt buộc, không phải tùy chọn
Chuẩn bị trước khi vệ sinh máy làm đá
Để thực hiện quy trình vệ sinh máy làm đá 15 phút mỗi ngày, bạn cần chuẩn bị các vật dụng sau:
- Găng tay cao su
- Khăn mềm sạch
- Chổi lông nhỏ / bàn chải mềm
- Dung dịch vệ sinh chuyên dụng cho máy làm đá (không dùng hóa chất tẩy mạnh)
- Bình xịt nước sạch
- Thau nhỏ hoặc khăn hấp thụ nước
Lưu ý quan trọng: Bạn không sử dụng hóa chất chứa Clo hoặc Amoniac, vì chúng có thể gây ăn mòn inox và ảnh hưởng đến hệ thống làm lạnh của máy làm đá.
Quy trình vệ sinh máy làm đá trong 15 phút mỗi ngày
Dưới đây là quy trình vệ sinh đá trong 15 phút mỗi ngày tiêu chuẩn, phù hợp cho cả máy làm đá năng suất 20kg – 200kg mỗi ngày, gồm 3 nhóm thao tác: lau thùng chứa – làm sạch bề mặt – chăm sóc dàn nóng.
Bước 1: Ngắt điện máy – Xả hết đá trong thùng (1 phút)
Đầu tiên, bạn cần:
- Tắt máy làm đá hoàn toàn
- Rút phích điện
- Lấy toàn bộ đá trong thùng ra ngoài (để vào khay sạch hoặc đổ đi nếu đá không dùng được)
Mục tiêu: đảm bảo an toàn và tạo không gian vệ sinh bên trong.
Bước 2: Vệ sinh thùng chứa đá (5 phút)
Thùng chứa đá là nơi bám vi khuẩn nhiều nhất. Các bước bạn cần thực hiện để vệ sinh thùng đá:
- Dùng khăn ẩm lau hết bề mặt inox và thành khoang
- Xịt nhẹ dung dịch vệ sinh chuyên dụng
- Lau lại bằng khăn mềm
- Đảm bảo các góc cạnh và khe xốp đều được làm sạch
💡 Mẹo nhỏ dành cho bạn: Nếu khoang chứa đá có mùi, bạn hãy hòa nước ấm + giấm loãng tỉ lệ 4:1 sau đó lau 1 lớp. Mẹo này sẽ giúp khử mùi cực nhanh.
Bước 3: Lau bề mặt ngoài máy làm đá
Công đoạn này trong việc vệ sinh máy làm đá vừa giúp máy sạch đẹp, vừa hạn chế bụi bám vào dàn nóng.
- Đầu tiên, bạn tiến hành lau toàn bộ thân inox
- Sau đó, lau màn hình điều khiển (nếu có)
- Cuối cùng, kiểm tra đường nước cấp và ống xả xem có vật cản nào không
Bước 4: Vệ sinh lưới tản nhiệt – dàn nóng (5 phút)
Đây là bước quan trọng nhất khi vệ sinh máy làm đá. Bạn thực hiện lần lượt các công việc sau:
- Dùng chổi mềm quét sạch bụi bám trên lưới tản nhiệt
- Nếu bụi dày, có thể dùng máy hút bụi ở chế độ nhẹ
- Lau bề mặt dàn nóng thật nhẹ tay để tránh làm móp cánh tản nhiệt
Lưới tản nhiệt bẩn có thể khiến máy làm đá nóng lên nhanh, tiêu thụ thêm 10 – 25% điện, lâu ngày dẫn đến cháy block.
Bước 5: Khởi động lại máy làm đá, theo dõi 1 chu kỳ làm đá
Sau khi đã làm xong các bước trên, bạn tiến hành các công việc sau để hoàn tất vệ sinh máy làm đá:
- Cắm lại điện
- Bật máy
- Quan sát nước cấp – tiếng hoạt động – độ rung
- Nếu máy chạy êm, không báo lỗi → quy trình hoàn tất.
Vệ sinh máy làm đá hàng ngày sẽ giúp tăng cường tuổi thọ cho thiết bị, tối ưu quy trình vận hành
Vệ sinh máy làm đá định kỳ theo tuần – tháng
Mặc dù quy trình 15 phút giúp máy sạch mỗi ngày, nhưng bạn vẫn cần vệ sinh máy làm đá định kì theo tuần – tháng:
Vệ sinh sâu (Deep-clean) mỗi 2 – 4 tuần
- Tháo tấm làm lạnh
- Xịt dung dịch vệ sinh đá vôi
- Cọ sạch cặn bám bằng bàn chải mềm
- Rửa khoang sản xuất đá bằng nước sạch
- Xả bỏ 1 – 2 mẻ đá đầu tiên sau khi vệ sinh
Thay lõi lọc nước mỗi 3 tháng
Nguồn nước sạch sẽ giúp:
- Đá trong hơn
- Không tích cặn
- Tăng tuổi thọ dàn lạnh
- Hạn chế vi khuẩn
Bảo dưỡng máy làm đá tổng quát mỗi 6 tháng
Công tác này bao gồm việc kiểm tra các bộ phận:
- Block
- Quạt dàn nóng – dàn lạnh
- Van điện từ
- Bơm nước
- Mức gas lạnh
- Board điều khiển
Khuyến nghị: Bạn nên nhờ kỹ thuật hãng hoặc đơn vị uy tín thực hiện để đảm bảo đúng chuẩn.
Sai lầm phổ biến làm máy làm đá nhanh hỏng dù bạn vệ sinh mỗi ngày
Nhiều chủ quán F&B cho rằng chỉ lau bên ngoài là đủ, nhưng thực tế những sai lầm sau rất hay gặp khiến máy làm đá nhanh hỏng:
❌ Đặt máy sát tường
→ Không có gió lưu thông, dàn nóng quá tải → máy làm đá chậm.
❌ Không thay lõi lọc nước
→ Cặn khoáng bám vào tấm làm lạnh → vỡ mảng đá – đá đục.
❌ Rửa máy bằng hóa chất mạnh
→ Gây ăn mòn inox, chảy sét, giảm tuổi thọ.
❌ Để đá cũ xen lẫn đá mới
→ Nguy cơ nhiễm vi khuẩn chéo.
❌ Không vệ sinh lưới tản nhiệt
→ Block nóng → chết block → chi phí sửa chữa cao.
Mẹo giúp máy làm đá công nghiệp bền bỉ, ít hỏng vặt
Dưới đây là những kinh nghiệm được các kỹ thuật viên đúc kết để giúp cho máy làm đá công nghiệp bền bỉ hơn:
✔ Đặt máy làm đá ở khu vực thông thoáng, tránh bếp chiên rán
✔ Lắp thêm lọc thô + lọc tinh trước khi cấp nước vào máy
✔ Dùng riêng CB chống giật (RCD) cho máy
✔ Vệ sinh máy làm đá nhanh 15 phút mỗi ngày như hướng dẫn
✔ Bảo dưỡng định kỳ 6 tháng/lần
✔ Không để tràn nước vào khoang điện
Những thao tác nhỏ nhưng giúp giảm 60% rủi ro hỏng hóc máy làm đá công nghiệp.
Khi nào cần gọi kỹ thuật đến vệ sinh máy làm đá?
Bạn nên liên hệ kỹ thuật ngay khi thấy máy làm đá gặp một trong các tình trạng sau:
- Máy ra đá chậm hơn bình thường
- Đá bị mềm, dễ tan
- Máy chạy ồn, rung nhiều
- Báo lỗi trên màn hình
- Nước không vào hoặc không xả
Đây là những dấu hiệu liên quan đến block – dàn lạnh – board mạch, bạn không nên tự xử lý mà nên gọi kỹ thuật viên
Kết luận
Chỉ với 15 phút mỗi ngày, bạn hoàn toàn có thể giữ cho máy làm đá:
- Hoạt động ổn định
- Cho đá sạch tinh khiết
- Tiết kiệm điện
- Tránh hỏng vặt
- Tăng tuổi thọ lên 5 – 7 năm
Vệ sinh máy làm đá không chỉ là thói quen tốt mà còn là “đầu tư” cho chất lượng đồ uống, uy tín cửa hàng và hiệu quả kinh doanh dài hạn.
